11579
AFET RİSKİ ALTINDAKİ ALANLARIN
DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
HAKKINDA KANUN
Kanun Numarası :
6306
Kabul Tarihi : 16/5/2012
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih: 31/5/2012 Sayı : 28309
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 52
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı;
afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların
bulunduğu arsa ve arazilerde, fen ve sanat norm ve standartlarına uygun,
sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerini teşkil etmek üzere iyileştirme, tasfiye
ve yenilemelere dair usul ve esasları belirlemektir.
Tanımlar
MADDE 2- (1) Bu Kanunun
uygulanmasında;
a) Bakanlık: Çevre ve
Şehircilik Bakanlığını,
b) İdare: Belediye ve
mücavir alan sınırları içinde belediyeleri, bu sınırlar dışında il özel
idarelerini, büyükşehirlerde büyükşehir belediyelerini ve Bakanlık tarafından
yetkilendirilmesi hâlinde büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçe
belediyelerini,
c) Rezerv yapı alanı: Bu
Kanun uyarınca gerçekleştirilecek uygulamalarda yeni yerleşim alanı olarak
kullanılmak üzere, TOKİ’nin veya İdarenin talebine bağlı olarak veya resen,
Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenen alanları,
ç) Riskli alan: Zemin
yapısı veya üzerindeki yapılaşma sebebiyle can ve mal kaybına yol açma riski
taşıyan, Bakanlık veya İdare tarafından Afet ve Acil Durum Yönetimi
Başkanlığının görüşü de alınarak belirlenen ve Bakanlığın teklifi üzerine
Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan alanı,
d) Riskli yapı: Riskli
alan içinde veya dışında olup ekonomik ömrünü tamamlamış olan ya da yıkılma
veya ağır hasar görme riski taşıdığı ilmî ve teknik verilere dayanılarak tespit
edilen yapıyı,
e) TOKİ: Toplu Konut
İdaresi Başkanlığını,
ifade eder.
11580
İKİNCİ BÖLÜM
Uygulama
Tespit, taşınmaz devri
ve tescil
MADDE 3- (1) Riskli yapıların
tespiti, Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar
çerçevesinde masrafları kendilerine ait olmak üzere, öncelikle yapı malikleri
veya kanuni temsilcileri tarafından, Bakanlıkça lisanslandırılan kurum ve
kuruluşlara yaptırılır ve sonuç Bakanlığa veya İdareye bildirilir. Bakanlık,
riskli yapıların tespitini süre vererek maliklerden veya kanuni
temsilcilerinden isteyebilir. Verilen süre içinde yaptırılmadığı takdirde,
tespitler Bakanlıkça veya İdarece yapılır veya yaptırılır. Bakanlık,
belirlediği alanlardaki riskli yapıların tespitini süre vererek İdareden de
isteyebilir. Bakanlıkça veya İdarece yaptırılan riskli yapı tespitlerine karşı
maliklerce veya kanuni temsilcilerince onbeş gün
içinde itiraz edilebilir. Bu itirazlar, Bakanlığın talebi üzerine
üniversitelerce, ilgili meslek disiplini öğretim üyeleri arasından
görevlendirilecek dört ve Bakanlıkça, Bakanlıkta görevli üç kişinin iştiraki
ile teşkil edilen teknik heyetler tarafından incelenip karara bağlanır. Bakanlık
veya İdare tarafından yapılan tespit işleminin masrafı ilgili tapu müdürlüğüne
bildirilir. Tapu müdürlüğü, binanın paydaşlarının müteselsil sorumlu olmalarını
sağlamak üzere tapu kaydındaki arsa payları üzerine, masraf tutarında müşterek
ipotek belirtmesinde bulunarak Bakanlığa veya İdareye ve binanın ayni ve şahsi
hak sahiplerine bilgi verir. (1)
(2) Riskli yapılar, tapu
kütüğünün beyanlar hanesinde belirtilmek üzere, tespit tarihinden itibaren en
geç on iş günü içinde Bakanlık veya İdare tarafından ilgili tapu müdürlüğüne
bildirilir. Tapu kütüğüne işlenen belirtmeler hakkında, ilgili tapu
müdürlüğünce ayni ve şahsi hak sahiplerine bilgi verilir.
(3) Bakanlığın talebi
üzerine; 28/12/1960 tarihli ve 189 sayılı Millî Savunma Bakanlığı İskân
İhtiyaçları İçin Sarfiyat İcrası ve Bu Bakanlıkça Kullanılan Gayrimenkullerden
Lüzumu Kalmıyanların Satılmasına Salâhiyet Verilmesi
Hakkında Kanun ve 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve
Güvenlik Bölgeleri Kanunu kapsamında bulunan yerler de dâhil olmak üzere,
riskli alanlarda ve rezerv yapı alanlarında olup Hazinenin özel mülkiyetinde
bulunan taşınmazlardan;
a) Kamu idarelerine
tahsisli olanlar, ilgili kamu idaresinin görüşü alınarak, 189 ve 2565 sayılı
kanunlar kapsamında bulunan yerler için Millî Savunma Bakanlığının uygun görüşü
alınarak, Maliye Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla,
b) Kamu idarelerine
tahsisli olmayanlar, ilgili kamu idaresinin görüşü alınarak Maliye
Bakanlığınca,
Bakanlığa tahsis edilir
veya Bakanlığın talebi üzerine TOKİ’ye ve İdareye bedelsiz olarak
devredilebilir.
(4) (İptal birinci cümle: Anayasa Mahkemesi’nin 27/2/2014 tarihli ve E.:
2012/87, K.: 2014/41 sayılı Kararı ile.) (…) Bu Kanuna göre
uygulamada bulunulan alanlarda yer alan tescil dışı alanlar, tapuda Hazine
adına tescil edildikten sonra Bakanlığa tahsis edilerek tasarrufuna bırakılır
veya Bakanlığın talebi üzerine TOKİ’ye ve İdareye bedelsiz olarak
devredilebilir.
––––––––––––––––––
(1) Bu fıkranın yedinci
ve sekizinci cümleleri Anayasa Mahkemesi’nin 27/2/2014 tarihli ve E.: 2012/87,
K.: 2014/41 sayılı Kararı ile iptal edilmiş olup, Kararın Resmi Gazete’de
yayımlandığı 26/7/2014 tarihinden başlayarak üç ay sonra yürürlüğe girmesi
hüküm altına alınmıştır.
11581
(5) Tahsis ve devir
tarihinden itibaren üç yıl içinde ve gerekli görülen hâllerde Bakanlığın talebi
üzerine Maliye Bakanlığınca uzatılan süre içinde maksadına uygun olarak
kullanılmadığı Bakanlıkça tespit edilen taşınmazlar, bedelsiz olarak ve resen
tapuda Hazine adına tescil edilir veya önceki maliki olan kamu idaresine
devredilir.
(6) 25/2/1998 tarihli ve
4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında olup riskli alanlarda ve riskli yapılarda
yaşayanların nakledilmesi için Bakanlıkça ihtiyaç duyulan taşınmazlar, 4342
sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendindeki alanlardan
sayılarak, tahsis amaçları aynı maddeye göre değiştirilip tapuda Hazine adına
tescil edilir; bu taşınmazlar hakkında bu Kanuna göre uygulamada bulunulur.
(7) (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 27/2/2014 tarihli ve E.: 2012/87, K.:
2014/41 sayılı Kararı ile.)
Tasarrufların
kısıtlanması
MADDE 4- (1) Bakanlık veya
uygulamayı yürütmesi hâlinde TOKİ veya İdare, riskli alanlarda, riskli
yapıların bulunduğu taşınmazlarda ve rezerv yapı alanlarında bu Kanun
kapsamındaki proje ve uygulamalar süresince her türlü imar ve yapılaşma
işlemlerini geçici olarak durdurabilir. (1)
(2) 3 üncü maddenin
üçüncü fıkrasında belirtilen taşınmazlar, tahsis ve devir işlemleri
sonuçlandırılıncaya kadar Maliye Bakanlığınca satılamaz, kiraya verilemez, tahsis
edilemez, ön izne veya irtifak hakkına konu edilemez.
(3) Uygulama sırasında
Bakanlık, TOKİ veya İdare tarafından talep edilmesi hâlinde, hak sahiplerinin
de görüşü alınarak, riskli alanlardaki yapılar ile riskli yapılara elektrik, su
ve doğal gaz verilmez ve verilen hizmetler kurum ve kuruluşlar tarafından
durdurulur.
Tahliye ve yıktırma
MADDE 5- (1) Riskli yapıların
yıktırılmasında ve bunların bulunduğu alanlar ile riskli alanlar ve rezerv yapı
alanlarındaki uygulamalarda, öncelikli olarak malikler ile anlaşma yoluna
gidilmesi esastır. Anlaşma ile tahliye edilen yapıların maliklerine veya malik
olmasalar bile kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olarak bu yapılarda ikamet
edenlere veya bu yapılarda işyeri bulunanlara geçici konut veya işyeri tahsisi ya
da kira yardımı yapılabilir.
(2) Uygulamanın
gerektirmesi hâlinde, birinci fıkrada belirtilenler dışında olup riskli yapıyı
kullanmakta olan kişilere de birinci fıkra hükümleri uygulanabilir. Bu kişiler
ile yapılacak olan anlaşmanın, bunlara yardım yapılmasının ve enkaz bedeli
ödenmesinin usul ve esasları Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca
belirlenir.
(3) Uygulamaya
başlanmadan önce, riskli yapıların yıktırılması için, bu yapıların maliklerine
altmış günden az olmamak üzere süre verilir. Bu süre içinde yapı, malik
tarafından yıktırılmadığı takdirde, yapının idari makamlarca yıktırılacağı
belirtilerek ve tekrar süre verilerek tebligatta bulunulur. Verilen bu süre
içinde de maliklerince yıktırma yoluna gidilmediği takdirde, bu yapıların insandan
ve eşyadan tahliyesi ve yıktırma işlemleri, yıktırma masrafı ile gereken diğer
yardım ve krediler öncelikle dönüşüm projeleri özel hesabından karşılanmak
üzere, mahallî idarelerin de iştiraki ile mülki amirler tarafından yapılır veya
yaptırılır.
––––––––––––––––––
(1) Bu fıkra, Anayasa
Mahkemesi’nin 27/2/2014 tarihli ve E.: 2012/87, K.: 2014/41 sayılı Kararı ile
iptal edilmiş olup, Kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı 26/7/2014 tarihinden
başlayarak üç ay sonra yürürlüğe girmesi hüküm altına alınmıştır.
11582
(4) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda
belirtilen usullere göre süresinde yıktırılmadığı tespit edilen riskli
yapıların yıktırılması, Bakanlıkça yazılı olarak İdareye bildirilir. Buna
rağmen yıktırılmadığı tespit edilen yapılar, Bakanlıkça yıkılır veya
yıktırılır. Uygulamanın gerektirmesi hâlinde Bakanlık, yukarıdaki fıkralarda
belirtilen tespit, tahliye ve yıktırma iş ve işlemlerini bizzat da yapabilir.
(5) Bakanlık veya İdare tarafından yapılan
yıktırmanın masrafları, ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir. Tapu müdürlüğü,
yıkılan binanın paydaşlarının müteselsil sorumlu olmalarını sağlamak üzere tapu
kaydındaki arsa payları üzerine masraf tutarında müşterek ipotek belirtmesinde
bulunarak Bakanlığa veya İdareye ve binanın ayni ve şahsi hak sahiplerine bilgi
verir. (1)
Uygulama işlemleri
MADDE 6- (1)
Üzerindeki bina yıkılarak arsa hâline gelen taşınmazlarda daha önce kurulmuş
olan kat irtifakı veya kat mülkiyeti, ilgililerin muvafakatleri aranmaksızın
Bakanlığın talebi üzerine ilgili tapu müdürlüğünce resen terkin edilerek,
önceki vasfı ile değerlemede bulunularak veya malik ile yapılan anlaşmanın
şartları tapu kütüğünde belirtilerek malikleri adına payları oranında tescil
edilir. Bu taşınmazların sicilinde bulunan taşınmazın niteliği, ayni ve şahsi haklar
ile temlik hakkını kısıtlayan veya yasaklayan her türlü şerh, hisseler üzerinde
devam eder. Bu şekilde belirlenen uygulama alanında cins değişikliği, tevhit ve
ifraz işlemleri Bakanlık, TOKİ veya İdare tarafından resen yapılır veya
yaptırılır. Bu parsellerin malikleri tarafından değerlendirilmesi esastır. Bu
çerçevede, parsellerin tevhit edilmesine, münferit veya birleştirilerek veya
imar adası bazında uygulama yapılmasına, yeniden bina yaptırılmasına, payların
satışına, kat karşılığı veya hasılat paylaşımı ve diğer usuller ile yeniden
değerlendirilmesine sahip oldukları hisseleri oranında paydaşların en az üçte
iki çoğunluğu ile karar verilir. Bu karara katılmayanların bağımsız bölümlerine
ilişkin arsa payları, Bakanlıkça rayiç değeri tespit ettirilerek bu değerden az
olmamak üzere anlaşma sağlayan diğer paydaşlara açık artırma usulü ile satılır.
Bu suretle paydaşlara satış gerçekleştirilemediği takdirde, bu paylar,
Bakanlığın talebi üzerine, tespit edilen rayiç bedeli de Bakanlıkça ödenmek
kaydı ile tapuda Hazine adına resen tescil edilir ve yapılan anlaşma
çerçevesinde değerlendirilmek üzere Bakanlığa tahsis edilmiş sayılır veya
Bakanlıkça uygun görülenler TOKİ’ye veya İdareye devredilir. Bu durumda,
paydaşların kararı ile yapılan anlaşmaya uyularak işlem yapılır.
(2) Üzerindeki bina yıkılmış olan arsanın
maliklerine yapılan tebligatı takip eden otuz gün içinde en az üçte iki
çoğunluk ile anlaşma sağlanamaması hâlinde, gerçek kişilerin veya özel hukuk
tüzel kişilerinin mülkiyetindeki taşınmazlar için Bakanlık, TOKİ veya İdare
tarafından acele kamulaştırma yoluna da gidilebilir. Bu Kanun uyarınca
yapılacak olan kamulaştırmalar, 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma
Kanununun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasındaki iskân projelerinin
gerçekleştirilmesi amaçlı kamulaştırma sayılır ve ilk taksit ödemesi, mezkûr
fıkraya göre belirlenen tutarların beşte biri oranında yapılır. Tapuda mülkiyet
hanesi açık olan taşınmazlar ile mirasçısı belirli olmayan, kayyım tayin
edilmiş, ihtilaflı veya üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilmiş olan
taşınmazların kamulaştırma işlemleri aynı madde hükümlerine tabidir. Bakanlık,
TOKİ veya İdare; kamulaştırma işlemlerinin yürütülmesi için mirasçılık belgesi
çıkartmaya, kayyım tayin ettirmeye veya tapuda kayıtlı son malike göre işlem
yapmaya yetkilidir.
––––––––––––––––––
(1)
Bu fıkranın birinci ve ikinci cümleleri Anayasa Mahkemesi’nin 27/2/2014 tarihli
ve E.: 2012/87, K.: 2014/41 sayılı Kararı ile iptal edilmiş olup, Kararın Resmi
Gazete’de yayımlandığı 26/7/2014 tarihinden başlayarak üç ay sonra yürürlüğe
girmesi hüküm altına alınmıştır.
11583
Tapuda kayıtlı malikin
ölmüş olması hâlinde Bakanlık, TOKİ veya İdare, kamulaştırma işlemi için
mirasçılık belgesi çıkartabileceği gibi, gerekiyorsa tapu sicilinde idari
müracaat veya dava yolu ile kayıt düzeltme de isteyebilir. Kamulaştırma için
anlaşma sağlanması hâlinde, Bakanlık, TOKİ veya İdare ile ilgililer arasında
taşınmazın tescil veya terkinine ilişkin ferağ ve muvafakati de ihtiva eden
sözleşme ve uzlaşma tutanağı tanzim edilir ve ilgili tapu müdürlüğüne
gönderilerek kamulaştırmanın resen tapu siciline işlenmesi sağlanır.
(3) Anlaşma ile tahliye
edilen, yıktırılan veya kamulaştırılan yapıların maliklerine ve malik olmasalar
bile bu yapılarda kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olarak en az bir yıldır
ikamet ettiği veya bunlarda işyeri bulunduğu tespit edilenlere konut, işyeri,
arsa veya dönüşüm projeleri özel hesabından kredi veya mülkiyet ya da sınırlı
ayni hak sağlayan ve usul ve esasları Bakanlıkça belirlenen konut sertifikası
verilebilir. Bunlardan konutunu ve işyerini kendi imkânları ile yapmak veya
edinmek isteyenlere de kredi verilebilir. 20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı
Gecekondu Kanununa göre yoksul veya dar gelirli olarak kabul edilenlere
verilecek olan konut veya işyerleri; Bakanlık, TOKİ veya İdare tarafından,
15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair
Kanunda belirtilen usul ve esaslar uyarınca borçlandırma suretiyle de
verilebilir.
(4) Riskli alanlarda,
rezerv yapı alanlarında ve riskli yapıların bulunduğu taşınmazlar üzerinde
yapımı gerçekleştirilen konutların bedelleri, gerekli görüldüğünde, proje
uygulamalarının yapıldığı illerdeki mevcut ekonomik durum, tabii afetin ortaya
çıkardığı durumlar, konut rayiç ve enkaz bedelleri ile uygulama alanındaki
kişilerin mal varlığı ve geliri göz önünde bulundurularak Bakanlar Kurulu
kararı ile yapım maliyetlerinin altında tespit edilebilir ve sosyal donatı ve
altyapı harcamaları uygulama maliyetine dâhil edilmeyebilir.
(5) Bakanlık;
a) Riskli yapılara,
rezerv yapı alanlarına ve riskli yapıların bulunduğu taşınmazlara ilişkin her
tür harita, plan, proje, arazi ve arsa düzenleme işlemleri ile toplulaştırma
yapmaya,
b) Bu alanlarda bulunan
taşınmazları satın almaya, ön alım hakkını kullanmaya, bağımsız bölümler de
dâhil olmak üzere taşınmazları trampaya, taşınmaz mülkiyetini veya imar
haklarını başka bir alana aktarmaya,
c) Aynı alanlara ilişkin
taşınmaz mülkiyetini anlaşma sağlanmak kaydı ile menkul değere dönüştürmeye,
ç) Kamu ve özel sektör
işbirliğine dayanan usuller uygulamaya, kat veya hasılat karşılığı usulleri de
dâhil olmak üzere inşaat yapmaya veya yaptırmaya, arsa paylarını belirlemeye,
d) 23/6/1965 tarihli ve
634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunundaki esaslara göre paylaştırmaya, payları
ayırmaya veya birleştirmeye, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî
Kanunu uyarınca sınırlı ayni hak tesis etmeye,
yetkilidir. (ç) bendinde
belirtilen uygulamalar, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa
tabi idareler ile iş birliği içinde veya gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri
ile özel hukuka tabi anlaşmalar çerçevesinde de yapılabilir.
11584
(6) Bakanlık, riskli
alanlardaki ve rezerv yapı alanlarındaki uygulamalarda faydalanılmak üzere;
özel kanunlar ile öngörülen alanlara ilişkin olanlar da dâhil, her tür ve
ölçekteki planlama işlemlerine esas teşkil edecek standartları belirlemeye ve
gerek görülmesi hâlinde bu standartları plan kararları ile tayin etmeye veya
özel standartlar ihtiva eden planlar yapmaya, onaylamaya ve kent tasarımları
hazırlamaya yetkilidir.
(7) Bu Kanun
çerçevesinde dönüştürmeye tabi tutulan taşınmazların, üzerindeki köhnemiş
yapılar da dâhil olmak üzere, muhdesatı ile birlikte
değer tespiti işlemleri ve dönüşüm ile oluşacak taşınmazların değerlemeleri
Bakanlık, TOKİ veya İdarece yapılır veya yaptırılır.
(8) Riskli alan ve
rezerv yapı alanı dışında olup da bu Kanunun öngördüğü amaçlar bakımından
güçlendirilebileceği teknik olarak tespit edilen yapılar için, Bakanlar
Kurulunca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Bakanlıkça dönüşüm projeleri
özel hesabından güçlendirme kredisi verilebilir.
(9) Bu Kanun uyarınca
tesis edilen idari işlemlere karşı tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde
6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca dava
açılabilir. (İptal ikinci cümle: Anayasa
Mahkemesi’nin 1/3/2014 tarihli ve 27/2/2014 tarihli E.: 2012/87 ve K.:2014/41 sayılı Kararı ile.) (…)
(10) (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 1/3/2014
tarihli ve 27/2/2014 tarihli E.: 2012/87 ve K.:2014/41 sayılı
Kararı ile.)
(11) Bu Kanun hükümlerine
göre Maliye Bakanlığınca Bakanlığa tahsis edilerek tasarrufuna bırakılan veya
Bakanlığın talebi üzerine TOKİ’ye veya İdareye devredilen taşınmazlar üzerinde
bu Kanun kapsamındaki uygulamalara bağlı olarak meydana gelen yeni taşınmazlar
Bakanlığın, TOKİ’nin veya İdarenin isteği üzerine, kendileri ile anlaşma
sağlanan gerçek kişiler veya mirasçıları ile tüzel kişiler adına tapuya tescil
olunur.
(12) Bakanlık, bu
Kanunda belirtilen iş ve işlemlere ilişkin olarak TOKİ’ye veya İdareye yetki
devrine ve bu iş ve işlemlerden hangilerinin TOKİ veya İdare tarafından
yapılacağını belirlemeye yetkilidir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Dönüşüm Gelirleri ve Diğer Hükümler
Dönüşüm gelirleri
MADDE 7- (1) Bu Kanunda
öngörülen amaçlar için kullanılmak üzere aşağıda sayılan gelirler, dönüşüm gelirleri
olarak ilgili yıl genel bütçesinin (B) işaretli cetvelinde özel gelir olarak
öngörülür ve gelir gerçekleşmesine bağlı olarak gelir kaydedilir:
a) 9/8/1983 tarihli ve
2872 sayılı Çevre Kanunu gereğince, çevre katkı payı ve idari para cezası
olarak tahsil edilerek genel bütçeye gelir kaydedilecek tutarın yüzde ellisi.
b) 31/8/1956 tarihli ve
6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci maddesinin birinci
fıkrasının (B) bendine göre Hazine adına orman dışına çıkarılan yerlerin
satışından elde edilen gelirlerin yüzde doksanını geçmemek üzere Bakanlar
Kurulu kararı ile belirlenen orana tekabül eden tutar.
c) İller Bankası Anonim
Şirketinin Hazine gelirleri ve faiz gelirleri dışındaki banka faaliyetleri ile
26/1/2011 tarihli ve 6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanunun
3 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca yapacağı faaliyetlerden elde edeceği
kârın yüzde ellisi.
11585
(2) İlgili yıl genel
bütçesinin (B) işaretli cetvelinde özel gelir olarak tahmin edilen dönüşüm
gelirleri karşılığı tutar, Bakanlık bütçesinde özel ödenek olarak öngörülür.
Ödenek tutarını aşan gelir gerçekleşmeleri karşılığında ödenek eklemeye Çevre
ve Şehircilik Bakanı yetkilidir. Özel gelir ve ödenek kaydedilen tutarlardan
yılı içinde harcanmayan kısımları ertesi yıl bütçelerine devren gelir ve ödenek
kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.
(3) Gerektiğinde dönüşüm
faaliyetlerinde kullanılmak üzere Bakanlık bütçesinde özel ödenek dışındaki
mevcut veya yeni açılacak tertiplere, genel bütçenin diğer tertiplerinden
ödenek aktarmaya Maliye Bakanı yetkilidir. Bu tertiplerde yılı içinde
kullanılmayan tutarlar, ertesi yıla devredilemez.
(4) Bu madde
kapsamındaki ödenekler, Bakanlığın merkez muhasebe birimi adına açılacak
dönüşüm projeleri özel hesabına aktarılmak suretiyle kullanılır. Bakanlığın
dönüşüm faaliyetlerine ilişkin giderleri, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu ile diğer kanunların sözleşmeli personel
çalıştırılmasına dair hükümlerine bağlı kalınmaksızın çalıştırılacak sözleşmeli
personel giderleri de dâhil olmak üzere, dönüşüm projeleri özel hesabından
karşılanır. Bu madde kapsamındaki ödenekler ile dönüşüm projeleri özel
hesabından yapılacak kullanımlar yılı yatırım programı ile ilişkilendirilmez.
(5) Bu Kanunda öngörülen
amaçlar için kullanılmak üzere;
a) Bu Kanunda öngörülen
uygulamalar sonucunda elde edilecek her türlü gelir ve hasılat,
b) Bakanlığa tahsis veya
devredilen taşınmazlardan imar uygulamasına tabi tutulması sonucunda tapuda
Hazine adına tescil edilenlerin satışından elde edilecek gelirler,
c) Dönüşüm projeleri
özel hesabından kullandırılan krediler kapsamında ilgili kişi veya kuruluşlarca
yapılan geri ödemeler ile bu kapsamda tahsil edilen gecikme zamları,
ç) Her türlü şartlı veya
şartsız bağış ve yardımlar ile sair gelirler,
dönüşüm projeleri özel
hesabına gelir olarak kaydedilir. Birinci fıkranın (c) bendinde belirtilen
tutar, hesap dönemini takip eden yılın mayıs ayı sonuna kadar Bakanlığın merkez
muhasebe birimine aktarılır. Bu Kanun kapsamındaki uygulamalara yönelik olarak
Bakanlık tarafından sağlanacak kredilerin vadesi geçtiği hâlde geri ödenmeyen
kısımları, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanun hükümlerine göre vergi dairelerince takip ve tahsil edilir.
(6) Bu Kanun kapsamında
sağlanması öngörülen krediler ile dönüşüm faaliyetleri kapsamında yapılacak
konutlara ilişkin, hak sahiplerince bankalardan kullanılacak kredilere dönüşüm
projeleri özel hesabından karşılanmak üzere faiz desteği verilebilir. Bu
işlemlere ve verilecek desteğe ilişkin usul ve esaslar Hazine Müsteşarlığının
bağlı bulunduğu Bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir.
(7) Bakanlık, dönüşüm
projeleri özel hesabı gelirlerinin elde edilmesi, tahsili ve takibi ile bu
hesaba bütçeden aktarılan tutarların dönüşüm faaliyetleri kapsamında
yürütülecek hibe veya borç verme programlarında kullanımı, her türlü yapım, mal
ve hizmet alımına ilişkin taahhütlere girişilmesi, giderleştirilmesi,
muhasebeleştirilmesi, denetimi ve özel hesabın işleyişine ilişkin diğer usul ve
esasları, Maliye Bakanlığının uygun görüşünü alarak belirlemeye yetkilidir.
11586
(8) Bu Kanun kapsamında
uygulamada bulunacak olan belediyeler, yatırıma ilişkin yıllık bütçelerinin
yüzde beşi ile 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 80
inci maddesi uyarınca tahsil edilen harç gelirlerinin yüzde ellisini, bu
Kanunda öngörülen uygulamalara ayırmak zorundadır.
(9) Bu Kanun uyarınca
yapılacak olan işlem, sözleşme, devir ve tesciller ile uygulamalar, noter
harcı, tapu harcı, belediyelerce alınan harçlar, damga vergisi, veraset ve
intikal vergisi, döner sermaye ücreti ve diğer ücretlerden; kullandırılan
krediler sebebiyle lehe alınacak paralar ise banka ve sigorta muameleleri
vergisinden müstesnadır.
(10) Gerçek kişilerce ve
özel hukuk tüzel kişilerince uygulamada bulunulan riskli alanlardaki yapıların
mevcut alanları için daha önce belediyelerce alınan harç ve ücretlere ilave
olarak, sadece kullanım maksadı değişiklikleri ile yapı alanındaki artışlar
için hesaplanan harç ve ücret farkları alınır.
(11) Bu Kanunda
belirtilen iş, işlem ve hizmetlere tahsis edilmiş olan taşınır ve taşınmazlar
ile her türlü hak ve alacaklar, para ve para hükmündeki kıymetli evrak, kamu
yararı amacına tahsis edilmiş sayılır ve bunlar hakkında haciz ve tedbir
uygulanamaz.
(12) Bakanlık, bu Kanun
kapsamındaki uygulamalarda kullanılmak üzere dönüşüm projeleri özel hesabından
TOKİ, İdare ve İller Bankası Anonim Şirketine kaynak aktarabilir. İller Bankası
Anonim Şirketine aktarılan kaynak, Bankanın gelir ve gider hesapları ile
ilişkilendirilmeksizin Dönüşüm Projeleri Özel Hesabının işleyişine ilişkin usul
ve esaslar çerçevesinde kullanılır.
(13) Bu maddede
öngörülen gelirler, bu Kanunun amaçları dışında kullanılamaz.
Çeşitli hükümler
MADDE 8- (1) (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 1/3/2014
tarihli ve 27/2/2014 tarihli E.: 2012/87 ve K.:2014/41 sayılı
Kararı ile.)
(2) Bakanlık, TOKİ ve İdare; danışmanlık,
yazılım, araştırma, her tür ve ölçekte harita, etüt, proje, kadastro,
kamulaştırma, mikro bölgeleme, risk yönetimi ve sakınım planı çalışmalarını,
her tür ve ölçekte plan yapımı ve imar uygulaması işlerini ve dönüşüm
uygulamalarını, 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idareler ile akdedecekleri
protokoller çerçevesinde 4734 sayılı Kanuna tabi olmaksızın ortak hizmet
uygulamaları suretiyle de gerçekleştirebilirler.
(3) Riskli yapıların
tespiti, tahliyesi ve yıktırma iş ve işlemleri ile değerleme işlemlerini
engelleyenler hakkında, işlenen fiil ve hâlin durumuna göre 26/9/2004 tarihli
ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uyarınca Cumhuriyet
başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Riskli yapıların tespiti, bu
yapıların tahliyesi ve yıktırılması iş ve işlemlerine dair görevlerinin
gereklerini yerine getirmeyen kamu görevlileri hakkında, tabi oldukları ceza ve
disiplin hükümleri uygulanır.
(4) Bakanlık, TOKİ ve
İdare; bu Kanun kapsamındaki uygulamalarda, uygulama süresini aşmamak kaydı ile
657 sayılı Kanun ile diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılmasına dair
hükümlerine bağlı kalmaksızın, özel bilgi ve ihtisas gerektiren konularda
sözleşmeli personel çalıştırabilir. Bu suretle çalıştırılacakların unvanı,
sayısı, ücretleri ile diğer hususlar Bakanlar Kurulunca belirlenir.
11587
(5) Bu Kanun
kapsamındaki işler ile ilgili olarak valilikler, belediyeler ve diğer kamu kurumları
personelinden Bakanlık emrinde geçici olarak görevlendirilenler hakkında 657
sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan
süre sınırlaması uygulanmaz.
(6) Bu Kanun uyarınca
yapılacak anlaşmaların usul ve esasları Bakanlıkça belirlenir.
(7) Riskli yapıların
tespit edilmesine veya ettirilmesine dair usul ve esaslar, risklilik
kriterleri, riskli yapıların tespitinde ve itirazların değerlendirilmesinde
görev alacak teknik heyet ve diğer komisyonlar ile bu Kanunun uygulanmasına
dair diğer usul ve esaslar, Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikler ile
düzenlenir.
(8) Riskli yapı
tespitlerine karşı yapılacak itirazları inceleyip karara bağlayacak teknik
heyetlerde üniversiteler tarafından görevlendirileceklere, fiilen görev yaptıkları
her gün için, (4.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı
sonucunda bulunacak tutarda huzur hakkı ödenir. Bir ayda fiilen görev yapılan
gün sayısının beşi aşması hâlinde, aşan günler için huzur hakkı ödenmez.
(9) Türkiye Radyo-Televizyon
Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan özel televizyon kuruluşları ve
radyolar, ayda en az doksan dakika afet, afet risklerinin azaltılması ve
kentsel dönüşüm konularında uyarıcı ve eğitici mahiyette yayınlar yapmak
zorundadır. Bu yayınlar, asgari otuz dakikası 17:00-22:00 saatleri arasında
olmak üzere, 08:00-22:00 saatleri arasında yapılır ve yayınların kopyaları her
ay düzenli olarak Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna teslim edilir. Bu saatler
dışında yapılan yayınlar, aylık doksan dakikalık süreye dâhil edilmez. Bu
programlar, Bakanlık, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ile ilgili diğer kamu
kurum ve kuruluşları ile bilimsel kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşları veya sivil toplum kuruluşları tarafından hazırlanır veya hazırlatılır.
Hazırlanan programların, Bakanlığın olumlu görüşü alındıktan sonra Radyo ve
Televizyon Üst Kurulu tarafından radyo ve televizyonlarda yayınlanması
sağlanır. Bu fıkra kapsamında yapılan yayınlar için herhangi bir bedel ödenmez.
Bu yayınların ve sürelerinin denetimi Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca
yapılır.
Uygulanmayacak mevzuat
MADDE 9- (1) (İptal birinci cümle: Anayasa Mahkemesi’nin
1/3/2014 tarihli ve 27/2/2014 tarihli E.: 2012/87 ve K.:2014/41 sayılı Kararı ile.) (…) Bu Kanuna tabi riskli
yapılar, riskli alanlar ve rezerv yapı alanları hakkında 7269 sayılı Kanunun
uygulanıyor olması bu Kanunun uygulanmasına engel teşkil etmez.
(2) (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 1/3/2014 tarihli ve 27/2/2014 tarihli E.:
2012/87 ve K.:2014/41 sayılı
Kararı ile.)
(3) 2863 sayılı Kanun ve 5366 sayılı Kanun
kapsamındaki alanlarda uygulamada bulunulması hâlinde alanın sit statüsü de
gözetilerek Kültür ve Turizm Bakanlığının görüşü alınır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Diğer Mevzuatta Yapılan
Değişiklikler ve Son Hükümler
MADDE 10- (31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Kanun ile ilgili olup yerine
işlenmiştir.)
MADDE 11- (20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun ile ilgili olup yerine işlenmiştir.)
MADDE 12- (4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kanun ile ilgili olup yerine
işlenmiştir.)
11589
MADDE 13- (2/3/1984 tarihli ve 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu ile ilgili olup yerine işlenmiştir.)
MADDE 14- (3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı Kanun ile ilgili olup yerine
işlenmiştir.)
MADDE 15-16 - (16/6/2005 tarihli ve 5366 sayılı Kanun ile ilgili olup yerine işlenmiştir.)
MADDE 17- (3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu ile ilgili olup yerine işlenmiştir.)
MADDE 18- (19/9/2006 tarihli ve 5543 sayılı İskân Kanunu ile ilgili olup yerine
işlenmiştir.)
MADDE 19- (29/6/2011 tarihli ve 644 sayılı Çevre ve Şehircilik
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile ilgili olup yerine
işlenmiştir.)
MADDE 20- Ekli (1) sayılı
listedeki kadrolar ihdas edilerek 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro
ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çevre ve
Şehircilik Bakanlığına ait bölümüne eklenmiştir. (1)
MADDE 21- (26/1/2011
tarihli ve 6107 sayılı Kanun ile
ilgili olup yerine işlenmiştir.)
MADDE 22- (23/9/1980 tarinli ve 2302 sayılı Kanun ile
ilgili olup yerine işlenmiş ve 11/8/1983 tarihli ve 2876 sayılı Atatürk Kültür,
Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanununun 104 üncü maddesi yürürlükten
kaldırılmıştır.)
MADDE 23- 24/2/1984 tarihli ve
2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı
İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında
Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
Devir ve tahsislerin
iptali
GEÇİCİ MADDE 1- (1) 775, 5366 ve 5393
sayılı kanunlar ile 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz
Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun ve diğer kanunlar kapsamındaki dönüşüm ve iyileştirme
uygulamaları için TOKİ’ye, İdareye ve diğer kamu idarelerine tahsis ve
devredilmiş olup da tahsisin yapıldığı veya mülkiyetin devredildiği tarihten
itibaren iki yıl içinde dönüşüm ve iyileştirme uygulaması başlatılmayan
taşınmazların tahsisleri resen kaldırılır ve devir işlemi de iptal edilmiş
sayılarak, tapuda resen Hazine adına tescil ve Bakanlığın talebi üzerine bu
Kanunun öngördüğü amaçlar için kullanılmak üzere Maliye Bakanlığınca Bakanlığa
tahsis edilir.
Gerçekleşen dönüşüm
gelirleri
GEÇİCİ MADDE 2- (1) 7 nci maddede belirtilen dönüşüm gelirlerinden 2012 yılında
gerçekleşen tutarlar, genel bütçenin (B) işaretli cetveline özel gelir
kaydedilir. Gelir kaydedilen bu tutarlar karşılığında Bakanlık bütçesine özel
ödenek kaydetmeye Çevre ve Şehircilik Bakanı yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 24- (1) Bu Kanunun;
a) 19 uncu maddesinin
(a) bendi ile değiştirilen 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi ile 23 üncü
maddesi yayımı tarihinden üç yıl sonra,
b) Diğer hükümleri
yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 25- (1) Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
______________________
(1) Bu maddede yer alan
kadrolarla ilgili olarak 31/5/2012
tarihli ve 28309 sayılı Resmi Gazete’ye bakınız.
11590
6306 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN
MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ TARAFINDAN İPTAL
EDİLEN HÜKÜMLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ
GÖSTERİR LİSTE
Değiştiren Kanunun/
İptal Eden Anayasa Mahkemesinin Kararının
Numarası |
6306 sayılı Kanunun
değişen veya iptal edilen maddeleri |
Yürürlüğe Giriş Tarihi |
Anayasa
Mahkemesi’nin 27/2/2014 tarihli E.: 2012/87 ve K.: 2014/5 (Yürürlüğü Durdurma) sayılı
Kararı |
6,
9 |
1/3/2014 |
Anayasa Mahkemesi’nin 1/3/2014 tarihli ve 27/2/2014
tarihli E.: 2012/87 ve K.:2014/41 sayılı Kararı |
3
üncü maddenin birinci fıkrasının yedinci ve sekizinci cümleleri, 4 üncü
maddenin birinci fıkrası, 5 inci maddenin beşinci fıkrasının birinci ve
ikinci cümleleri 3
üncü maddenin dördüncü, yedinci
fıkraları, 6 ncı maddenin dokuzuncu fıkrasının
ikinci cümlesi ve 10 uncu fıkrası, 8 inci maddenin birinci fıkrası, 9 uncu
maddenin birinci fıkrasının birinci cümlesi ve ikinci fıkrası |
26/7/2014 tarihinden başlayarak üç ay sonra 26/7/2014 |